ਨਾਵਲ ‘ਮਿੱਟੀ ਬੋਲ ਪਈ’ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਾਸ਼ੀਏ ’ਤੇ ਧੱਕੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਗ਼ਦਰੀ ਬਾਬਾ ਮੰਗੂ ਰਾਮ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਦੇ ਮੂਲਵਾਸੀ ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਆਦਿ ਧਰਮ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ-ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਮਨਜ਼ੂਰ ਇਜਾਜ਼ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੜੱਪੀ ਵਸੇਬ (ਹੜੱਪਾ ਦੀ ਸਭਿਅਤਾ ਨੂੰ ਵਸਾਉਣ ਵਾਲੇ ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਕੁਚਲੇ ਗਏ ਲੋਕ) ਕਿਹਾ …

Continue reading “‘ਮਿੱਟੀ’ ਦੇ ਬੋਲ ਸੁਣਦਿਆਂ/ ਮਨਮੋਹਨ”

ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਸੁਣਦਿਆਂ ਬੜਾ ਕਹਿਰੀ ਸੀ ਪੰਜਾਬ ਲਈ 1978 ਤੋਂ 1993 ਤਕ ਦਾ ਡੇਢ ਦਹਾਕਾ। ਇਹ ਵਹਿਸ਼ਤੀ ਸਮਾਂ ਤਾਂ ਮੁੱਕ ਗਿਆ, ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸੰਤਾਪ ਦੇ ਅਸਰਾਤ ਅੱਜ ਵੀ ਬਰਕਰਾਰ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿਆਹ ਦਿਨਾਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਆ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਆਉਣਗੀਆਂ ਵੀ। ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਸੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ, ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਔਖਾ …

Continue reading “ਪੰਜਾਬ: ਦੁਖਾਂਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੇ ਬਾਅਦ…-ਸੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਤੇਜ”

What would a post-capitalist society look like, if it was to avoid replicating the failed Soviet model? In which, important ways, will its economic and social institutions be dissimilar to modern capitalism’s? Will the market have a place in that society’s scheme of things? If the answer to this last question is yes, and assuming …

Continue reading “A Life Beyond Capitalism: Reimagining a Socialist Future With Yanis Varoufakis/ Anjan Basu”

ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਬਿਲਿੰਗ ਕਿਸੇ ਰਸਮੀ ਜਾਣ ਪਛਾਣ ਦਾ ਮੁਥਾਜ ਨਹੀਂ। ਉਹ ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਚੇਤੰਨ ਗਲਪਕਾਰ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਰਚੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਨਾਵਲਾਂ ਵਿਚ ਪਿਛਲੇ 100 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਬਦਲਦੀ ਪੇਂਡੂ ਜੀਵਨ ਚਾਲ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਬਾਖ਼ੂਬੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਇਸ ਯਥਾਰਥ ਨੂੰ ਚਿਤਰਨ ਵਾਲੇ ਸਮਰੱਥ ਗਲਪਕਾਰ ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ, …

Continue reading “ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਦੇਸ ਤੋਂ ਪਰਦੇਸ ਤੱਕ ਦੀ ਹਿਜਰਤ ਕਰਦਾ ‘ਰਿਜ਼ਕ’ / ਪਰਗਟ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ”

Toronto, Ontario – Just in time for the Diwali season, a new, colourful and playful book makes its way on to the children’s literary scene. ‘Twas the Night Before Diwali, written by Zenia Wadhwani and illustrated by Manon Larivière, is a South Asian take on the famous Christmas poem written in 1823, with a magical character …

Continue reading “‘Twas the Night Before Diwali’ Centres Around Family, Community, Tradition and Celebration”

ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤਕ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਤੀਵਾਦੀ ਕਹਾਣੀ ਅਤੇ ਲੰਮੀ ਕਹਾਣੀ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਹਸਤਾਖ਼ਰ ਅਤੇ ਦੁਆਬੇ  ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾਵਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਅਤੇ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤਾ ਦੇ ਬਾਬਾ ਬੋਹੜ “ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਲਾਲ ਸਿੰਘ” ਵੱਲੋਂ ਪਾਠਕਾਂ ਦੀ ਝੋਲੀ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸਵੈ –ਜੀਵਨਕ ਕਥਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਰਤਾਂਤ  “ਬੇਸਮਝੀਆਂ”  ਜੋ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਿੱਜ ਨਾਲ ਹੰਢਾਈਆਂ ਮਾਰਗ-ਦਰਸ਼ਕ ਸਵੈ-ਜੀਵਨਕ ਕਥਾਵਾਂ ਦਾ ਸਮੂਹ  ਹੈ। …

Continue reading “ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਸਵੈ-ਜੀਵਨਕ ਕਥਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਰਤਾਂਤ ਹੈ “ਬੇਸਮਝੀਆਂ”/ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ (ਡਾ.)”

ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਗਹਿਰਾਈ, ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਘੇਰਾ, ਹਵਾਵਾਂ ਦਾ ਕਾਫਲਾ, ਆਦਿ ਦਾ ਮਾਪ ਦੰਡ ਜੀਕਣ ਸਾਡੇ ਕਿਆਸ ਤੋਂ ਵੀ ਪਰ੍ਹਾਂ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰਾਂ ਹੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਰ ਕੱਢ ਕਵਿੱਤਰੀ, ਕਿਰਨ ਪਾਹਵਾ ਜੀ ਦੀ ਕਿਤਾਬ “ਕਿਸੇ ‘ਚੋਂ ਕੋਈ ਲੱਭਣਾ” ਅੰਦਰ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਇਬਾਰਤਾਂ, ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਮਾਪ ਦੰਡ ਵੀ ਗੈਰ ਮੁਮਕਨ ਜਾਪਦਾ ਹੈ । ਮੇਰਾ ਜਾਤੀ ਵਿਚਾਰ ਹੈ …

Continue reading “ਕਿਸੇ ‘ਚੋਂ ਕੋਈ ਲੱਭਣਾ…ਜਿਵੇਂ ਮੁਹੱਬਤ ਦਾ ਸਿਰਨਾਵਾਂ / ਕਰਨਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ”

ਗੁਰਮੀਤ ਕੜਿਆਲਵੀਇਕ ਪੁਸਤਕ – ਇਕ ਨਜ਼ਰ ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ ਪੰਜਾਬੀ ਰੰਗਮੰਚ ਦੀ ਉਹ ਸਿਰਮੌਰ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਰੰਗਮੰਚ ਦੀ ਇਕ ਸੰਸਥਾ ਵੀ ਕਹਿ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਕੋਈ ਅਤਿਕਥਨੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਉਹ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ, ਅਦਾਕਾਰੀ, ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਤੇ ਲੇਖਣੀ ਦਾ ਖ਼ੂਬਸੂਰਤ ਸੁਮੇਲ ਹੈ। ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਚਾਲੀ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਰੰਗਮੰਚ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੇਵਲ ਧਾਲੀਵਾਲ ਨੇ …

Continue reading “ਜਾਬਰਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਤਣ ਕੇ ਖੜ੍ਹਨ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦਿੰਦਾ ਨਾਟਕ ‘ਸੀਸ’”

ਡਾ. ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪੰਨੂਪੁਸਤਕ ਪੜਚੋਲ ਹਥਲੀ ਕਿਤਾਬ ‘ਸਾਹਿਤਕ ਚਰਚਾ ਦੇ ਪੰਨੇ’ (ਲੇਖਕ: ਪ੍ਰੋ. ਮੇਵਾ ਸਿੰਘ ਤੁੰਗ; ਸਜਿਲਦ ਪੰਨੇ: 288; ਕੀਮਤ: 350 ਰੁਪਏ; ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ: ਸੰਗਮ, ਸਮਾਣਾ) ਸਣੇ ਪ੍ਰੋ. ਤੁੰਗ ਦੀਆਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪੰਦਰਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਛਪ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਪਾਠਕਾਂ ਦਾ ਵੱਡਾ ਵਰਗ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਤੋਂ ਵਾਕਫ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਦੀ …

Continue reading “ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦੇ ਰੰਗ ਵਿਖਾਉਂਦੀ ਪੁਸਤਕ”

”ਮੇਰੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਗੁਲਾਲ, ਮੇਰੇ ਹੀ ਲਾਵੀਂ” ਪੁਸਤਕ – ਕਿਸੇ ‘ਚੋਂ ਕੋਈ ਲੱਭਣਾਕਵਿੱਤਰੀ – ਕਿਰਨ ਪਾਹਵਾਪੁਸਤਕ ਰੀਵਿਊ – ਗਗਨ ਹਰਸ਼ ਕਵਿਤਾ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਉਹ ਰੂਪ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਵੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀਆਂ ਬਾਕੀ ਵਿਧਾਵਾਂ ਨਾਲੋਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਰਥ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਰਥਾਂ ਅਧੀਨ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਲੈਅ, ਆਲੰਕਾਰ, ਸ਼ਬਦ ਦੀਆਂ ਲੱਖਣਾ, ਵਿਅੰਜਨਾ …

Continue reading “ਮੌਜੂਦਾ ਦੌਰ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਟੁੱਟ-ਭੱਜ ਨੂੰ ਬਾਖ਼ੂਬੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ ‘ਕਿਸੇ ‘ਚੋਂ ਕੋਈ ਲੱਭਣਾ’/ਗਗਨ ਹਰਸ਼”