ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਚ ਨਵਾਜ਼ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਤੈਅ: ਲੰਡਨ ‘ਚ ਫੌਜ ਨਾਲ ਗੁਪਤ ਗੱਲਬਾਤ, ਕੁਝ ਦਿਨ ਜੇਲ੍ਹ ‘ਚ ਰਹਿਣਗੇ, ਫਿਰ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ

ਤ੍ਰਿਦੇਵ ਸ਼ਰਮਾ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ : ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਖਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਨਵੰਬਰ 2019 ਤੋਂ ਲੰਡਨ ‘ਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਨਵੇਂ ਸਾਲ 2022 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮਹੀਨੇ ਦੇਸ਼ ਪਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ।

ਫੌਜ ਨੇ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ‘ਚ ਲਿਆਂਦਾ ਪਰ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸਫਲ ਰਹੇ। ਮੁਲਕ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਨਫ਼ਰਤ ਪੈਦਾ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਮਰਾਨ ਦੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਕਾਰਨ ਫੌਜ ਨੂੰ ਵੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ, ਇੱਕ ਵਿਚਲਾ ਰਸਤਾ ਲੱਭਿਆ ਗਿਆ ਹੈ. ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਖਾਮੋਸ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੀਡੀਆ ਵੀ ਹੁਣ ਨਵਾਜ਼ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਅਤੇ ਇਮਰਾਨ ਬਾਰੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਓ ਇਸ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਤਹਿ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੀਏ।

3 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਕਵਾਈਦ ਜਾਰੀ
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਨਵਾਜ਼ ਦਾ ਅਚਾਨਕ ਜ਼ਿਕਰ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ? 3 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸਲੀਮ ਸਫੀ ਨੇ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕਿਹਾ- ਨਵਾਜ਼ ਜਨਵਰੀ 2022 ‘ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਇਸ ਟਵੀਟ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਥਿਤੀ ਵੀ ਇਸ ਪਾਸੇ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੀਨੀਅਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨਜਮ ਸੇਠੀ ਨੇ ਕਿਹਾ – ਸਲੀਮ ਸਫੀ ਬਿਲਕੁੱਲ ਸਹੀ ਹੈ। ਨਵਾਜ਼ ਦੀ ਦੇਸ਼ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਸਕ੍ਰਿਪਟ ‘ਤੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਕੰਮ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸਿਆਸੀ ਸ਼ਤਰੰਜ ਨੂੰ ਸਮਝੋ
ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਚੁਣੀ ਹੋਈ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਉਲਟ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵਗਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਫੌਜ ਅਤੇ ਆਈਐਸਆਈ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਤਖਤਾ ਪਲਟਣ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਫੌਜ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਕਾਰਨ ਨਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਕੁਰਸੀ ਗਵਾਉਣੀ ਪਈ। ਇਮਰਾਨ ਨੂੰ ਬਦਲਾਅ ਵਜੋਂ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਯੂ ਟਰਨ ਅਤੇ ਸਿਲੈਕਟਡ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਥੱਕ ਹਾਰ ਕੇ ਫੌਜ ਨੂੰ ਮੁੜ ਨਵਾਜ਼ ਵੱਲ ਦੇਖਣਾ ਪਿਆ।

ਹੁਣ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝੋ। ਸਿਰਫ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਨਵਾਜ਼ ਵੀਡੀਓ ਕਾਨਫਰੰਸਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਫੌਜ-ਆਈ.ਐੱਸ.ਆਈ. ਦੇ ਅਫਸਰਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਲੈ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਰਗੁਜਾਰੀਆਂ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਫੌਜ ਨੂੰ ਦੋਹਰੀ ਮੁਸੀਬਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਪਹਿਲਾ- ਇਮਰਾਨ ਹਰ ਫਰੰਟ ‘ਤੇ ਫੇਲ। ਦੂਜਾ- ਨਵਾਜ਼ ਸਿੱਧਾ ਨਾਂ ਲੈ ਕੇ ਫੌਜ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਅਤੇ ਆਈਐਸਆਈ ਨੂੰ ਖਲਨਾਇਕ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ।

ਨਵਾਜ਼ ਆਖਰੀ ਬਦਲ ਕਿਉਂ ਹੈ?
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਵੱਡੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ- ਨਵਾਜ਼ (PML-N) ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪੀਪਲਜ਼ ਪਾਰਟੀ (PPP)। ਹੁਣ ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਇਮਰਾਨ ਦੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਇਨਸਾਫ਼ (ਪੀਟੀਆਈ) ਨੂੰ ਵੀ ਗਿਣ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਸੱਚਾਈ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਮਰਾਨ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ 80% ਆਗੂ ਉਹ ਹਨ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਪੀਪੀਪੀ ਜਾਂ ਪੀਐਮਐਲ-ਐਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ਪੀਪੀਪੀ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਸਿੰਧ ਸੂਬੇ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜਾਂ ਫਿਰ ਸਮਰਥਨ ਆਧਾਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਭੁੱਟੋ ਦਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਮਾ ਨਾ ਤਾਂ ਆਸਿਫ਼ ਅਲੀ ਜ਼ਰਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਬਿਲਾਵਲ ਭੁੱਟੋ ਜ਼ਰਦਾਰੀ ਵਿੱਚ। ਆਸਿਫ਼ ਅਲੀ ਜ਼ਰਦਾਰੀ ਦੀ ਉਮਰ 66 ਸਾਲ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਕਾਫੀ ਬਿਮਾਰ ਹਨ। ਬਿਲਾਵਲ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਨੌਸਿਖਿਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਉਹ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਿਸਫਿਟ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪੀਐਮਐਲ-ਐਨ ਦਾ ਮੁਖੀ ਨਵਾਜ਼ ਹੈ। ਭਰਾ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਅਤੇ ਬੇਟੀ ਮਰੀਅਮ ਨਵਾਜ਼ ਦੋਵੇਂ ਸਿਆਸੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪਰਿਪੱਕ ਅਤੇ ਸਰਗਰਮ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਇਮਰਾਨ ਅਤੇ ਫੌਜ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਗੋਡੇ ਨਹੀਂ ਟੇਕੇ। ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ‘ਚ ਵੀ ਫਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਸਿਆਸਤ, ਦੋਵਾਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਗੱਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 80 ਤੋਂ 90% ਲੋਕ ਪੰਜਾਬ ਸੂਬੇ ਦੇ ਹਨ। ਪੀ.ਐੱਮ.ਐੱਲ.-ਐੱਨ ਪੰਜਾਬ ‘ਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ‘ਚ ਵੀ ਤਾਕਤਵਰ ਹੈ। ਨਵਾਜ਼ ਅਜੇ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨੇਤਾ ਹਨ।